Του Γιάννη Ταγκαλέγκα*
1. Η πολιτεία καταρχήν, πρέπει να μπορεί να εξασφαλίζει αυτά που ζητούσε ο Πλάτωνας: «ελευθερία, κοινωνική και πολιτική γαλήνη και ευημερία», αλλά και να διευκολύνει τους πολίτες « να γίνονται σοφότεροι και να αποκτούν γνώσεις»
2. Η πολιτεία πρέπει να μεριμνά και να εξασφαλίζει ότι κάθε πολιτική, κάθε νόμος και κάθε μέτρο:
Α) Δεν θα λειτουργεί ανασταλτικά στη δημιουργικότητα των ατόμων και στην προσπάθεια τους να πετύχουν κάτι καλύτερο για τον εαυτό τους και την οικογένειά τους.
Β) Δεν θα εμποδίζει το καλύτερο να αναδεικνύεται, αλλά ούτε θα εμποδίζει και το ανάξιο να απορρίπτεται.
Γ) Δεν θα επιτρέπει σε άτομα ή ομάδες ή διάφορα οργανωμένα συμφέροντα να εμποδίζουν ή να ενοχλούν τους συνανθρώπους τους.
Δ) Δεν θα υιοθετεί πολιτικές και πρακτικές που έχουν ως αποτέλεσμα μια υπέρμετρη και αφύσικη εξάρτηση των ατόμων με το κράτος, ή πολιτικές και πρακτικές των οποίων το αποτέλεσμα θα είναι να γίνονται οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι
3. Η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει στους πραγματικά αδύναμους και ανήμπορους-σ’ αυτούς που σίγουρα προσπαθούν, αλλά δεν μπορούν- αξιοπρεπή στέγη ,περίθαλψη, παιδεία και εκπαίδευση, διατροφή και κοινωνική ασφάλιση.
4. Η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει ότι όλοι οι νόμοι θα είναι καλομελετημένοι και ότι θα εφαρμόζονται σωστά, ο Ξενοφών υποστήριζε ότι : « όταν δεν υπάρχει τάξη και πειθαρχεία, τότε κερδισμένοι βγαίνουν οι χειρότεροι».
5. Η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει ότι τα στελέχη (οι δημόσιοι υπάλληλοι) θα είναι εξαιρετικού ήθους και ποιότητας. Ο Πλάτωνας υποστήριζε ότι : « δεν πρέπει να επιτρέπεται στους αδαείς και στους ανεπιτήδειους να κατέχουν δημόσια αξιώματα, αλλά πρέπει να ονειδίζονται αν τολμήσουν να επιχειρήσουν να καταλάβουν τις εξουσίες».
6. Η πολιτεία πρέπει να συμπεριφέρεται με καλοσύνη, ανθρωπιά και σεβασμό προς τον πολίτη και να δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον της για τους πολλούς. Όπως συμβούλευε τον Κύρο ο πατέρας του Καμβύσης: «Αυτοί που θέλεις να υπακούνε εσένα θα περιμένουν κι αυτοί από σένα να δείχνεις το ενδιαφέρον σου γι’ αυτούς στην πράξη».
Αλήθεια, πόσο απέχουμε από την φιλοσοφία των προγόνων μας για την δημοκρατία;
Είναι φρόνιμο να οδηγούμαστε σε μορφές εμφυλίου ή με γνώμονα τις παραπάνω συμβουλές να προσπαθήσουμε για την επιβίωση του έθνους μας όπως κάναμε σε άλλες δυσκολότερες καταστάσεις στο παρελθόν;
Κλείνω με το στρατηγό Μακρυγιάννη ο οποίος τονίζει στα «Απομνημονεύματά» του:
«Τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί και αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι»
* O Iωάννης Δ. Ταγκαλέγκας είναι Ιατρός - Ειδ. Ορθοπαιδικής.
1. Η πολιτεία καταρχήν, πρέπει να μπορεί να εξασφαλίζει αυτά που ζητούσε ο Πλάτωνας: «ελευθερία, κοινωνική και πολιτική γαλήνη και ευημερία», αλλά και να διευκολύνει τους πολίτες « να γίνονται σοφότεροι και να αποκτούν γνώσεις»
2. Η πολιτεία πρέπει να μεριμνά και να εξασφαλίζει ότι κάθε πολιτική, κάθε νόμος και κάθε μέτρο:
Α) Δεν θα λειτουργεί ανασταλτικά στη δημιουργικότητα των ατόμων και στην προσπάθεια τους να πετύχουν κάτι καλύτερο για τον εαυτό τους και την οικογένειά τους.
Β) Δεν θα εμποδίζει το καλύτερο να αναδεικνύεται, αλλά ούτε θα εμποδίζει και το ανάξιο να απορρίπτεται.
Γ) Δεν θα επιτρέπει σε άτομα ή ομάδες ή διάφορα οργανωμένα συμφέροντα να εμποδίζουν ή να ενοχλούν τους συνανθρώπους τους.
Δ) Δεν θα υιοθετεί πολιτικές και πρακτικές που έχουν ως αποτέλεσμα μια υπέρμετρη και αφύσικη εξάρτηση των ατόμων με το κράτος, ή πολιτικές και πρακτικές των οποίων το αποτέλεσμα θα είναι να γίνονται οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι
3. Η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει στους πραγματικά αδύναμους και ανήμπορους-σ’ αυτούς που σίγουρα προσπαθούν, αλλά δεν μπορούν- αξιοπρεπή στέγη ,περίθαλψη, παιδεία και εκπαίδευση, διατροφή και κοινωνική ασφάλιση.
4. Η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει ότι όλοι οι νόμοι θα είναι καλομελετημένοι και ότι θα εφαρμόζονται σωστά, ο Ξενοφών υποστήριζε ότι : « όταν δεν υπάρχει τάξη και πειθαρχεία, τότε κερδισμένοι βγαίνουν οι χειρότεροι».
5. Η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει ότι τα στελέχη (οι δημόσιοι υπάλληλοι) θα είναι εξαιρετικού ήθους και ποιότητας. Ο Πλάτωνας υποστήριζε ότι : « δεν πρέπει να επιτρέπεται στους αδαείς και στους ανεπιτήδειους να κατέχουν δημόσια αξιώματα, αλλά πρέπει να ονειδίζονται αν τολμήσουν να επιχειρήσουν να καταλάβουν τις εξουσίες».
6. Η πολιτεία πρέπει να συμπεριφέρεται με καλοσύνη, ανθρωπιά και σεβασμό προς τον πολίτη και να δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον της για τους πολλούς. Όπως συμβούλευε τον Κύρο ο πατέρας του Καμβύσης: «Αυτοί που θέλεις να υπακούνε εσένα θα περιμένουν κι αυτοί από σένα να δείχνεις το ενδιαφέρον σου γι’ αυτούς στην πράξη».
Αλήθεια, πόσο απέχουμε από την φιλοσοφία των προγόνων μας για την δημοκρατία;
Είναι φρόνιμο να οδηγούμαστε σε μορφές εμφυλίου ή με γνώμονα τις παραπάνω συμβουλές να προσπαθήσουμε για την επιβίωση του έθνους μας όπως κάναμε σε άλλες δυσκολότερες καταστάσεις στο παρελθόν;
Κλείνω με το στρατηγό Μακρυγιάννη ο οποίος τονίζει στα «Απομνημονεύματά» του:
«Τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί και αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι»
* O Iωάννης Δ. Ταγκαλέγκας είναι Ιατρός - Ειδ. Ορθοπαιδικής.